04.08.2021 Aktualizacja
Szybkie tempo życia sprawia, że jesteśmy narażeni na wszelkiego rodzaju urazy i wypadki, często zapominamy o zachowaniu podstawowych środków bezpieczeństwa. Właśnie dlatego tak ważne jest poznanie zasad udzielania pierwszej pomocy. Jak reagować w przypadku zagrożenia życia? Jak należy udzielić pierwszej pomocy osobie nieprzytomnej?
Najczęściej zadawanym pytaniem przez kursantów na szkoleniach z pierwszej pomocy jest co się stanie jak zaszkodzę poszkodowanemu? Pamiętajmy, że znając podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy, nie zaszkodzimy poszkodowanemu, możemy mu jedynie pomóc, a szybka reakcja jest szczególnie ważna w sytuacji, gdy poszkodowany nie oddycha. Nie rezygnuj więc z próby udzielania pierwszej pomocy, jeśli jesteś świadkiem wypadku czy innego zdarzenia.
Utrata przytomności jest zupełną utratą świadomości oraz brakiem zdolności do reagowania na bodźce zewnętrzne takie, jak na przykład ciepło i zimno. Szczególny przypadek utraty przytomności to omdlenie, które trwa maksymalnie 1-2 minuty i samoistnie ustępuje. Jeśli nieprzytomny nie oddycha, stanowi to bezpośrednie zagrożenia jego życia.
Zawsze zaczynaj od oceny miejsca zdarzenia. Dobry ratownik to żywy ratownik. Sprawdź, czy wokół nie ma zagrożeń. Dopiero, kiedy czujesz się bezpiecznie, podejdź do poszkodowanego. Jeśli widzisz krew lub inne wydzieliny, załóż rękawiczki.
Po podejściu do osoby poszkodowanej, powinieneś ocenić jego przytomność. W tym celu zadaj proste pytania: "czy pan mnie słyszy?" ,"czy wszystko w porządku?", "co się stało?". Jeśli nie otrzymasz odpowiedzi, złap za jego barki i delikatnie potrząśnij. Jeśli poszkodowany nie reaguje ani na pytania, ani na bodźce bólowe, powinieneś przejść do oceny oddechu. Oddech można poprawnie sprawdzić wtedy, kiedy drogi oddechowe są drożne.
Udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego. W tym celu delikatnie odchyl jego głowę do tyłu. Jedną rękę połóż delikatnie na czole poszkodowanego, a dwa palce drugiej ręki pod jego brodą. Jeśli na pierwszy rzut oka widzisz pastylkę, gumę do żucia lub inne ciało obce, może ono powodować niedrożność dróg oddechowych - postaraj się je delikatnie usunąć. Oddech oceniamy przez 10 sekund.
Najlepiej użyć do tego 3 zmysłów:
Jeśli boisz się zbliżać do dróg oddechowych poszkodowanego, skup się na obserwacji klatki piersiowej. Ruchy klatki piersiowej pomogą ci ocenić sytuację. Po upływie 10 sekund, jeśli nie ma oznak oddechu, należy niezwłocznie wezwać pomoc i przystąpić do resuscytacji krążeniowo - oddechowej (RKO).
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale jego oddech jest prawidłowy, ułóż go w pozycji bezpiecznej. W tym celu klęknij przy boku poszkodowanego i wyprostuj mu nogi. Jeśli ma okulary, zdejmij je. Ułóż górną rękę poszkodowanego, która znajduje się od twojej strony, w zgięciu 90 stopni w stawie barkowym i łokciowym, a dłoń ułóż ku górze. Dalsze ramię przełóż w poprzek klatki piersiowej, grzbiet ręki połóż pod policzek podopiecznego. Dalszą nogę poszkodowanego chwyć nieco wyżej kolana i podciągnij ją ku górze, nie odrywając stopy od podłoża. Pociągnij tak, aby poszkodowany obrócił się na bok w twoją stronę. Po obróceniu poszkodowanego, nogę znajdującą się na górze ułóż w taki sposób, aby w stawie biodrowym i kolanowym zgięcie wynosiło 90 stopni.
Delikatnie odchylić głowę osoby poszkodowanej do tyłu. Cały czas monitoruj stan poszkodowanego - czy nie przestał oddychać. Wezwij pomoc. Czekając na przyjazd pogotowia ratunkowego, możesz przykryć proszkowanego kocem. Jeśli jest więcej świadków zdarzenia - zostań z osobą nieprzytomną, a drugi świadek może wyjść przed budynek i wskazywać drogę karetce po to, aby pomoc jak najszybciej dotarła.
Jeśli poszkodowanym jest mężczyzna, strona raczej nie ma znaczenia, natomiast pamiętaj, że kobietę w ciąży układamy w pozycji bezpiecznej na lewym boku, dlatego, że płód może uciskać aortę brzuszną.
W przypadku omdlenia, prawdopodobnie szybko nastąpi powrót przytomności poszkodowanego. Wtedy zalecane jest ułożenie poszkodowanego na plecach, z uniesionymi nogami. Podczas omdlenia może również dojść do innych urazów - na przykład stłuczeń. Przy próbie pionizacji zaleca się ostrożność. Zostań z poszkodowanym i cały czas go obserwuj. Jeśli osoba nieprzytomna nie odzyska świadomości, sprawdź oddech i postępuj według schematu. Jeśli oddycha, przystąp do układania poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Jeśli nie oddycha, rozpocznij RKO.
Jeśli poszkodowany nie oddycha, należy niezwłocznie wezwać pogotowie i rozpocząć RKO - resuscytację krążeniowo - oddechową. Są to oddechy ratunkowe i uciśnięcia klatki piersiowej. Dla osób dorosłych należy zachować stosunek 30 uciśnięć na 2 wdechy. Osobę nieprzytomną nieoddychającą połóż na plecy na równym podłożu. Oswobodź z ubrań, aby mieć dostęp do klatki piersiowej. Udrożnij drogie oddechowe, odchyl głowę do tyłu. Spleć swoje dłonie, usztywnij ręce w nadgarstkach i staraj się miarowo uciskać klatkę piersiową na wysokości dolnej połowy mostka, na głębokość ok. 5-6 cm. W celu wykonania wdechów, po udrożnieniu dróg oddechowych, obejmij swoimi ustami usta poszkodowanego i staraj się zrobić to tak, aby jego klatka piersiowa się podnosiła. Jeśli obawiasz się wykonywać wdechy i nie posiadasz przy sobie maseczki do sztucznego oddychania, wykonuj tylko uciśnięcia klatki piersiowej. Nie przerywaj ich, zachowuj cały czas tempo 100-120 uciśnięć na minutę.
Zadzwoń na numer 999 (pogotowie ratunkowe) lub ogólny ratunkowy 112. Powiedz dyspozytorowi co się stało, podaj swoją dokładną lokalizację. Bardzo ważne jest określenie liczby osób poszkodowanych, a także opis ich stanu. Podaj swoje dane - imię, nazwisko oraz numer telefonu. Nie rozłączaj się, dopóki nie otrzymasz potwierdzenia z drugiej strony.
W przypadku utraty przytomności i braku oddechu u poszkodowanego, który znajduje się w samochodzie, osoby udzielające pierwszej pomocy najczęściej obawiają się reagować i wyciągnąć nieprzytomnego z pojazdu, z obawy, że doszło do urazu kręgosłupa lub głowy. Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest utrzymanie czynności życiowych do momentu przyjazdu profesjonalnej pomocy. Ratownik medyczny stwierdzi, czy doszło do innego urazu i zajmie się nim w drugiej kolejności. Przywrócenie czynności życiowych jest zawsze na pierwszym miejscu.
To tylko niewielka część wiedzy z zakresu pierwszej pomocy, a jednak może pomóc uratować ludzkie życie. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, zapisz się na nasz kurs pierwszej pomocy Kraków.
